Nasıl içtiğiniz önemli değil, sigara ve nikotinin zararları ve tehlikeleri değişmiyor. Hiçbir tütün ürününde aseton ve katrandan nikotin ve karbon monoksite kadar güvenli madde yoktur. Soluduğunuz maddeler sadece ciğerlerinizi etkilemez. Tüm vücudunuzu etkileyebilir.
Sigara içmek vücutta devam eden çeşitli komplikasyonlara ve vücut sistemlerinizde uzun vadeli etkilere neden olabilir. Sigara nikotinin zararları, çeşitli sorunlara yakalanma riskinizi birkaç yıl içinde artırabilirken, bazı bedensel etkileri ise hemen ortaya çıkar. Aşağıda, sigara ve nikotinin zararları, vücut üzerindeki semptomları ve genel etkileri hakkında daha fazla bilgi edinin.
Tütün dumanı sağlığınız için inanılmaz derecede zararlıdır. Sigara içmenin güvenli bir yolu yok. Sigara, puro, pipo veya nargile; adını değiştirmek sağlık risklerinden kaçınmanıza yardımcı olmaz.
Sigaralar, çoğu puro ve nargile de bulunabilen yaklaşık 600 bileşen içerir. American Lung Association’a göre bu bileşenler yandığında 7.000’den fazla kimyasal üretirler. Bu kimyasalların çoğu zehirlidir ve en az 69 tanesi kansere neden olabilir.
Türkiye’de her yıl 83 bin 100 kişi sigara kaynaklı nedenlerle yaşamını yitirirken 252 bin çocuk ve 14,5 milyon yetişkin tütün ürünü kullanıyor. Tütün ürünü kullanımının çocuklardaki oranı ise oğlanlarda %10,2, kızlarda %5,3. Türkiye, ülkelere göre erkeklerde tütün kaynaklı ölümlerde dünya ikincisi.
Sigaranın etkileri hemen olmamakla birlikte komplikasyonlar ve zarar yıllarca sürebilir. İyi haber şu ki, sigarayı bırakmak birçok etkiyi tersine çevirebilir.
Merkezi Sinir Sistemi
Tütündeki bileşenlerden biri, nikotin adı verilen ruh halini değiştiren bir ilaçtır. Nikotin beyninize sadece saniyeler içinde ulaşır ve bir süre daha enerjik hissetmenizi sağlar. Ancak bu etki geçtikçe, kendinizi yorgun hissedersiniz ve daha fazlasını istersiniz. Nikotin aşırı derecede alışkanlık oluşturuyor, bu yüzden sigarayı bırakmak çok zor.
Nikotini kullanımını bir anda bırakmak, bilişsel işlevlerinizi bozabilir ve kendinizi endişeli, huzursuz ve depresif hissetmenize neden olabilir. Bırakmak ayrıca baş ağrısına ve uyku sorunlarına da neden olabilir.
Solunum Sistemi
Dumanı soluduğunuzda, ciğerlerinize zarar verebilecek maddeler alıyorsunuz. Zamanla bu hasar çeşitli sorunlara yol açar. Artan enfeksiyonların yanı sıra, sigara içen kişiler, kronik geri dönüşü olmayan akciğer rahatsızlıkları için daha yüksek risk altındadır:
- Amfizem: ciğerlerinizdeki hava keselerinin yok edilmesi
- Kronik bronşit: akciğerlerin solunum tüplerinin kaplamasını etkileyen kalıcı iltihaplanma
- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
- Akciğer kanseri
Tütün ürünleri kullanımını bırakmak, akciğerleriniz ve solunum yollarınız iyileşmeye başladığında geçici tıkanıklığa ve solunum rahatsızlığına neden olabilir. Sigarayı bıraktıktan hemen sonra artan mukus üretimi, solunum sisteminizin iyileştiğinin olumlu bir işaretidir.
Ebeveynleri sigara içen çocuklar öksürük, hırıltılı solunum ve astım ataklarına ebeveynleri sigara içmeyen çocuklara göre daha yatkındır. Ayrıca daha yüksek zatürree ve bronşit oranlarına sahip olma eğilimindedirler.
Kardiyovasküler Sistem
Sigara içmek tüm kardiyovasküler sisteminize zarar verir. Nikotin, kan damarlarının daralmasına neden olarak kan akışını kısıtlar. Zamanla, devam eden daralma, kan damarlarının hasar görmesiyle birlikte periferik arter hastalığına neden olabilir .
Sigara içmek ayrıca kan basıncını yükseltir, kan damarı duvarlarını zayıflatır ve kan pıhtılarını artırır. Bu ise inme riskinizi artırır.
Halihazırda baypas ameliyatı geçirdiyseniz, kalp krizi geçirdiyseniz veya kan damarınıza stent yerleştirildiyse, kalp hastalığınızın kötüleşmesi riskiniz de artar.
Sigara içmek sadece sizin kardiyovasküler sağlığınızı değil, aynı zamanda çevrenizde sigara içmeyenlerin sağlığını da etkiler. İkinci el dumana maruz kalma, sigara içmeyen biri için sigara içen biri ile aynı riski taşır. Riskler arasında inme, kalp krizi ve kalp hastalığı bulunur.
Entegrasyon Sistemi (Cilt, Saç Ve Tırnaklar)
Sigara içmenin daha belirgin belirtileri ciltte değişiklikleri içerir. Tütün dumanındaki maddeler aslında cildinizin yapısını değiştirir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, sigara içmenin skuamöz hücreli karsinom (cilt kanseri) riskini önemli ölçüde artırdığını göstermiştir.
El ve ayak tırnaklarınızın sigara içmenin etkilerine karşı bağışıklığı yoktur. Sigara içmek tırnak mantarı enfeksiyonu olasılığını artırır.
Saç da nikotinden etkilenir. Nikotin, saç dökülmesini ve saçlarda grileşmeyi artırır.
Sindirim Sistemi
Sigara içmek ağız, boğaz, gırtlak ve yemek borusu kanseri riskini artırır. Sigara içenler de daha yüksek pankreas kanseri oranlarına sahiptir. “Sigara içen ama dumanı ciğerlerine çekmeyen” kişiler bile ağız kanseri riskiyle karşı karşıya kalır.
Sigara içmenin insülin üzerinde de etkisi vardır ve bu da insülin direnci geliştirme olasılığınızı artırır. Bu, sizi sigara içmeyenlere göre daha hızlı gelişme eğiliminde olan tip 2 diyabet ve komplikasyonları riskiyle karşı karşıya bırakır .
Cinsellik Ve Üreme Sistemi
Nikotin, hem erkeklerin hem de kadınların genital bölgelerine kan akışını etkiler. Erkekler için bu cinsel performansı düşürebilir. Kadınlar için bu, kayganlığı ve orgazma ulaşma yeteneğini azaltarak cinsel tatminsizliğe neden olabilir. Sigara içmek ayrıca hem erkeklerde hem de kadınlarda seks hormonu seviyelerini düşürebilir. Bu da muhtemelen cinsel arzunun azalmasına neden olacaktır.
Sonuç
Sigarayı bırakmak zordur, ancak doktorunuz bir plan yapmanıza yardımcı olabilir. Onlardan tavsiye isteyin. Bırakmanıza yardımcı olabilecek çeşitli reçetesiz ve reçeteli ilaçlar vardır. Sigarayı bırakmanın hem kısa hem de uzun vadeli faydaları vardır. Sigara içmek her vücut sistemini etkilediğinden, sigarayı bırakmanın bir yolunu bulmak, daha uzun ve mutlu bir hayat yaşamak için atabileceğiniz en önemli adımdır.
Sigara ve Nikotinin Zararları yazımızı beğendiyseniz Sağlıklı Yaşam Hayatınıza Yıllar Katabilir yazımızı da okuyabilirsiniz.
